مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام

حمایت و مقاومت سهم در تحلیل تکنیکال بیانگر چیست؟

به طور خلاصه، «حمایت» به سطوحی گفته می‌شود که برای خریداران جذاب و قابل توجه هستند و از ریزش قیمت جلوگیری می‌کنند. سطح «مقاومت» نیز به سطحی گفته می‌شود که فروشندگان در آن محل قدرت بیشتری در مقایسه با خریداران دارند و مانع از رشد قیمت می‌شوند. انواع حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال به

به طور خلاصه، «حمایت» به سطوحی گفته می‌شود که برای خریداران جذاب و قابل توجه هستند و از ریزش قیمت جلوگیری می‌کنند.

سطح «مقاومت» نیز به سطحی گفته می‌شود که فروشندگان در آن محل قدرت بیشتری در مقایسه با خریداران دارند و مانع از رشد قیمت می‌شوند.

انواع حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال

به طور کلی سه نوع حمایت و مقاومت داریم و در واقع به سه شیوه می‌توانیم این سطوح را مشخص کنیم.

1. شیوه اول مربوط به حمایت و مقاومت افقی است که در همین مطلب به آن می‌پردازیم.
2. روش دوم در تحلیل تکنیکال به مقاومت و حمایت روندی معروف است. در این روش خط روند به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی در نظر گرفته می‌شوند. برای آشنایی با این شیوه باید با مفهوم خط روند آشنا باشید.
3. راه سوم بر مبنای اندیکاتورهاست و برای درک و یادگیری آن ابتدا باید با اندیکاتورها و اسیلاتورها آشنا شوید.

این سه نوع را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.

حمایت و مقاومت افقی

گفتیم که این روش یکی از شیوه‌های تعیین حمایت و مقاومت است. حال در این بخش می‌خواهیم این روش را بررسی کنیم. تصویر زیر را در نظر بگیرید.

فرض کنید سهم وارد اصلاح شده و پس از اتمام آن به سطحی مانند سطح A رسیده است. بعد از آن قیمت سهام در واکنش به این اصلاح شروع به رشد می‌کند. در نهایت اصلاح تا سطحی مانند سطح B ادامه خواهد داشت. در این قسمت شاهد انتهای حرکت صعودی سهم هستیم و قیمت از این سطح بالاتر نخواهد رفت.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چه اصولی دارد و بر مبنای چه ورودی هایی انجام می‌شود؟

همان‌طور که در تصویر مشخص است، پس از این مرحله مجددا شاهد اصلاحی کوتاه هستیم و قیمت سهام تا سطح B دوباره رشد کرده است. مجددا این سطح نقش بازدارندگی را ایفا می‌کند و مانع از رشد بیشتر قیمت خواهد شد. پس از این مرحله شاهد ریزش مجدد قیمت هستیم. می‌توانیم حرکت دوباره سهم را به سمت سطح A ببینیم. سپس این سطح که قبلا هم از ریزش سهم جلوگیری کرده بود مجددا منجر به برگشت سهم به سمت بالا می‌شود. در این‌جا سطح A نقش حمایت را ایفا می‌کند و پس از آن شاهد رشد قیمت سهام خواهیم بود.

در این تصویر مشاهده کردیم که سطوح A‌ و B در تحلیل تکنیکال به عنوان سطوح حمایت و مقاومت شناخته می‌شوند. هرچه تعداد برخوردهای یک سهم به سطوح حمایت و مقاومت بیشتر باشد، اعتبار آن سطح بیشتر است. به همین دلیل چنین سطوحی در تحلیل‌‌ها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.

چنان‌چه در یک سهم چهار الی پنج مرتبه برخورد با سطوح حمایت را شاهد باشیم، می‌توان این حمایت را بسیار محکم تلقی کرد. برعکس این مورد نیز صادق است. یعنی اگر چندین برخورد با سطوح مقاومت داشته باشیم، آن سطح یک مقاومت سنگین محسوب می‌شود.

تبدیل سطوح به یک‌دیگر

یکی از مسائل بسیار مهم که در حمایت و مقاومت از اهمیت زیادی برخوردار است، تبدیل سطوح به یک‌دیگر است.

همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، زمانی که سطح A نقش حمایتی را ایفا می‌کند و سهم رشد می‌کند، در نهایت به سطحی مانند B می‌رسد که مانع از رشد بیشتر قیمت سهام می‌شود. پس از آن شاهد اصلاحات کوچکی هستیم و در نقطه‌ای از نمودار، سهم از سطح B گذر خواهد کرد. در چنین شرایطی می‌گویند که سهم توانسته است مقاومت را مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام بشکند. شرایط شکست حمایت و مقاومت را در مباحث پیشرفته تحلیل تکنیکال بررسی خواهیم کرد.

پس از گذر از سطح B، به سطحی مانند C خواهیم رسید که از این به بعد سطح مقاومتی جدید سهم نامیده می‌شود. در این مرحله، این سطح C است که مانع از رشد قیمت سهام می‌شود. سپس مجددا شاهد اصلاح قیمت هستیم و سهم به سطح B خواهد رسید. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این سطح در گذشته نقش مقاومتی ایفا می‌کرد ولی اکنون نقش حمایت را بر عهده دارد.

بیشتر بخوانید: در تحلیل تکنیکال از کدام انواع نمودار استفاده می‌شود؟

پس از این مرحله و دوبار برخورد با سطح B، مجددا رشد سهم را خواهیم داشت. در همین سطح شاهد آن هستیم که تقاضا بر عرضه پیشی می‌گیرد. به این ترتیب رشد قیمت سهام تا سطح C ادامه خواهد داشت. این سطح کماکان نقش مقاومتی دارد و موجب اصلاح سهم در این نقطه می‌شود. اصلاح تا سطح A ادامه پیدا می‌کند (سطحی که قبلا هم نقش حمایتی داشته) و پس از این مرحله شاهد برگشت سهم مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام هستیم. در این شرایط مجددا می‌بینیم که سطح B نقش مقاومت را ایفا می‌کند.

مثالی از تبدیل سطوح

با توجه به موارد گفته‌شده در بخش قبل، نکته مهمی که در این‌جا قابل ذکر است، این است که سطوحی که نقش حمایت و مقاومت را در تحلیل تکنیکال دارند، همواره در راستای همین نقش‌ها به ایفای وظایف خود می‌پردازند. اما با توجه به این‌که قیمت سهام پایین‌تر از این سطوح است یا بالاتر از آن، نقش‌ها می‌توانند دستخوش تغییر شوند.

به عنوان مثال اگر سطح حمایت ما برابر ۵۰۰ تومان باشد، زمانی که قیمت سهام به ۵۳۰ تومان می‌رسد و سهم در حال ریزش است، سطح ۵۰۰ نقش حمایت را ایفا می‌کند. اما همین سطح در قیمت ۳۵۰ تومان (به شرطی که روند سهم صعودی و قیمت در حال افزایش باشد) می‌تواند نقش مقاومت را ایفا کند. با همین مثال ساده می‌توان دریافت که سطوح حمایت و مقاومت می‌توانند تغییر کنند.

حمایت و مقاومت در یک نگاه

مواردی که در این مطلب بیان شد مربوط به حمایت و مقاومت افقی بود. این مبحث از جمله مباحث بسیار مهم در تحلیل تکنیکال مقدماتی به شمار می‌رود. این شیوه در عین سادگی می‌تواند کاربردهای فراوانی در مباحث تحلیلی و تصمیم‌گیری در خصوص سهام مختلف داشته باشد. به کمک این سطوح می‌توان به سودهای خوبی دست پیدا کرد و با یک پیش‌بینی محتمل دست به معامله زد.

نحوه تشخیص حمایت و مقاومت

همانطور که در مبحث نمودارها مشاهده کردیم، قیمت به صورت امواج صعودی و نزولی در نوسان است و برآیند حرکت این امواج جهت حرکت روند را مشخص می‌کند. حمایت و مقاومت دو مفهوم اصلی و اساسی در تحلیل تکنیکال است که به دو سوال عمده پاسخ می‌دهد:

• معکوس شدن روند قیمت از کجا آغاز می‌شود؟
• سیگنال‌های خرید و فروش در کجا فعال می‌شود؟

بنابراین از حمایت و مقاومت در پیدا کردن نقاط ورود و خروج مناسب استفاده می‌شود.

خط حمایت، خطی است که نقاط کف یا مینیمم هر موج را به یکدیگر وصل می‌کند. در حمایت‌ها فشار تقاضا و تمایل به خرید، از فشار عرضه و تمایل سهامداران به فروش سهم بیشتر می‌شود. به همین دلیل معمولا قیمت‌ها دیگر بیشتر از این نقاط کاهش نمی‌یابند بلکه برعکس، دوباره افزایش پیدا می‌کنند.

مقاومت دقیقا برعکس حمایت است. خط مقاومت خطی است که نقاط سقف یا ماکزیمم هر موج را به یکدیگر وصل می‌کند. در مقاومت‌ها، فشار عرضه و تمایل سهامداران به فروش سهم، از فشار تقاضا و تمایل به خرید سهم بیشتر می‌شود و همین امر منجر به کاهش دوباره قیمت‌ها می‌گردد.

حمایت و مقاومت در روندهای صعودی و نزولی

در یک روند صعودی، هر سطح حمایت باید بالاتر از سطح حمایت قبلی، و هم‌چنین هر سطح مقاومت، باید بالاتر از سطح مقاومت قبلی باشد تا روند صعودی هم‌چنان ادامه داشته باشد.
در یک روند نزولی نیز، هر سطح حمایت باید پایین‌تر از سطح حمایت قبلی، و هم‌چنین هر سطح مقاومت، باید پایین‌تر از سطح مقاومت قبلی شکل بگیرد تا روند نزولی هم‌چنان ادامه داشته باشد.
در‌صورتیکه سطوح حمایت و یا مقاومت در هر موج با موج قبلی خود در یک سطح قرار گیرند، به این معناست که آن روند قبلی رو به پایان و یا در حال تبدیل شدن به یک روند مستقیم است.
به این نکته توجه کنید که اگر سطح حمایت شکسته شود، احتمال تبدیل روند صعودی به نزولی بسیار زیاد است؛ و برعکس، هرگاه سطح مقاومت شکسته شود، احتمال تبدیل روند نزولی به صعودی بسیار زیاد است. این علائم، اولین اخطارها در تغییر روند موجود است.

موارد استفاده از سطوح حمایت و مقاومت:

• خرید سهم وقتی به سطح حمایت خود می‌رسد.
• فروش سهم وقتی به سطح مقاومت خود می رسد.
• خرید سهم هنگام شکسته شدن سطح مقاومت.
• فروش سهم هنگام شکسته شدن سطح حمایت.

تبدیل حمایت‌ها و مقاومت‌ها به یکدیگر و معکوس شدن روند

همانطور که در بالا گفتیم، اگر خط حمایت شکسته شود معمولا می‌تواند به مقاومت تبدیل شود. فرض کنید قیمت سهم در سطح حمایت است در این حالت معامله‌گران زیادی اقدام به خرید می‌کنند. اگر قیمت سطح حمایت را بشکند و به زیر خط حمایت برسد، معامله‌گرانی که خرید مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام کرده بودند متضرر شده و از رشد قیمت سهام مورد نظر دلسرد می‌شوند. وقتی سهام مورد نظر دوباره رشد می‌کند و به خط حمایت نزدیک می‌شود، معامله‌گرانی که دلسرد شده بودند اقدام به فروش سهم و خارج شدن در نقطه سر به سر یا حداقل ضرر می‌کنند. به همین دلیل به محض رسیدن قیمت به خط حمایت قبلی بازار با هجوم فروش مواجه می‌شود. فشار فروشندگان منجر به کاهش مجدد قیمت می‌شود و لذا خط حمایت قبلی به خط مقاومت جدید تبدیل می‌گردد.

حالا سناریوی دیگری را در نظر بگیرید. فرض کنید که قیمت از سطح حمایت قبلی خود شروع به رشد کند و بالاتر رود، در این حالت چه اتفاقی خواهد افتاد؟

کسانی که سهم را در حمایت خریدند، هم بسیار خوشحال هستند که مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام سهامشان رو به رشد است و هم افسوس می‌خورند که چرا بیشتر سهم نخریدند. این افراد زمانیکه قیمت به سطح حمایت بعدی برسد، دوباره مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام اقدام به خرید خواهند کرد.
از طرفی، آن دسته از فروشندگانی که در نقطه حمایت قبلی اقدام به فروش سهم کرده بودند احساس پشیمانی می‌کنند و امیدوارند قیمت‌ها به سطحی برسد که دوباره بتوانند در نقطه‌ای که از بازار خارج شده بودند، وارد شوند.
سایر معامله‌گران نیز در این مرحله متوجه رشد قیمت‌ها شده‌اند و در فرصت بعدی که ایجاد شود اقدام به خرید خواهند کرد.
به این ترتیب عکس‌العمل معامله‌گران و ایجاد این حجم از تقاضا، در نهایت منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود و هر بار سطح حمایت جدیدی را تشکیل می‌دهد به این ترتیب که در موج‌های بعدی، نقطه مقاومت در موج‌های قبلی، تبدیل به نقطه حمایت در موج‌های بعدی خواهد شد.

خطوط حمایت، مقاومت، روند

خطوط حمایت و مقاومت
سطح حمایت قیمتی سطحی است که اکثریت سرمایه گذاران اعتقاد دارند قیمت از آن سطح به سمت بالا حرکت می کند. سطح حمایت از به هم پیوستن نقاط پایین قیمت ها در یک بازه زمانی ایجاد می شود و معنایش حمایت از افزایش قیمت ها بوسیله فروشندگان با خودداری از فروش می باشد.

سطح مقاومت نقطه مقابل سطوح حمایت است. در سطوح مقاومت اکثر سرمایه گذاران معتقدند که قیمت از آن سطح به سمت پایین حرکت می کند. سطح مقاومت از به هم پیوستن نقاط بالایی قیمت در یک بازه زمانی ایجاد می شود و به این معنی است که خریداران در قیمت های بالاتر از این سطح حاضر به خرید نیستند.

برای ترسیم سطوح حمایت و مقاومت خطی در امتداد قله ها و چاله ها با حداقل دو برخورد ترسیم می کنیم:
نقطه ای که قیمت نتوانسته از آن بالاتر رود را قله یا peak می گویند
نقطه ای که قیمت نتوانسته از آن پایین تر بیاید را حفره یا pit می گویند.
محل برگشت قیمت را پیووت pivot می گویند.

خطوط روند
خطوط روند رایج ترین ابزار تحلیل تکنیکی هستند. روند جهت کلی و سمت و سوی قیمت را نشان می دهد. روندها مجموعه ای از موج های صعودی و نزولی هستند. بازار هیچ زمانی دارای روند مستقیم نیست و مجموعه ای از شکسته شدن حمایت ها و مقاومت های گوناگون است که یک روند را تشکیل می دهد. با توجه به تئوری داو روند ها را می توان به سه دسته تقسیم نمود: صعودی، نزولی، و خنثی.

روند صعودی: یک روند صعودی از اتصال چند نقطه حداقلی قیمت به دست می آید. روندهای صعودی بصورت حمایت عمل می کنند و نشان دهنده این است که با افزایش قیمت تقاضا نیز افزایش می یابد. تا زمانی که قیمت سهم بالای خط روند باقی بماند روند مثبت، محکم و بدون تغییر می ماند. یک شکست قیمت به زیر خط روند نشان دهنده ضعیف شدن تقاضای خالص بوده و احتمال تغییر روند وجود دارد.

روند نزولی: روندهای نزولی از اتصال چند نقطه حداکثری قیمت بدست می آید. یک روند نزولی خطی با شیب منفی است مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام که به صورت مقاومت عمل می کند و به عنوان مانعی برای رشد یک سهم در نظر گرفته می شود. به همین دلیل شکست این خط نزولی در حکم نشانه ای برای حرکت رو به بالای قیمت سهم است.

روند خنثی: روندهای خنثی بیان کننده قدرت برابر خریداران و فروشندگان است. روندهای خنثی بلند مدت تر در دل خود روندهای صعودی و نزولی کوچک تری را دارند و رونهای خنثی کوتاه مدت تر خود جزئی از یک روند بزرگ نزولی یا صعودی هستند.

روندهای کوتاه مدت به روندهای دارای زمان کمتر از یک ماه می گویند.
روند میان مدت مدت زمان از یک تا شش ماه را در بر می گیرد.
روند بلندمدت دارای بازه زمانی از شش ماه به بالاست.
تشخیص اعتبار مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام خط روند

1. فواصل نقاط رسم خطوط روند: در روند ها فاصله زمانی بین دو نقطه حداقلی یا حداکثری نباید بیش از حد یا خیلی کم باشد. گفته می شود که این فاصله در روندهای نزولی متوسط 29 روز و در روندهای صعودی متوسط 28 روز است.
2. زوایا و شیب ها در خطوط روند: هر چقدر شیب خطوط روند بیشتر شود از اعتبار درجه حمایت یا مقاومت کاسته می شود. پایدارترین روندها روندهایی هستند که با شیب 45 درجه در حرکتند. یک خط روند تند حاصل یک جهش یا افت زمانی در یک بازه کوتاه زمانی است. خط روند به وجود آمده به دلیل اینگونه تغییرات ناگهانی نمی تواند یک خط حمایت یا مقاومت معنی دار و قابل اعتماد را مشخص کند.
3. حجم معاملات روند: در روندهای صعودی هرگاه با افزایش قیمت حجم معاملات هم افزایش یابد می توان گفت که روند دارای اعتبار بیشتری است و احتمالا ادامه دار خواهد بود اما اگر با افزایش قیمت حجم معاملات کاهش یابد، باید منتظر تغییر روند باشیم.
4. تعداد دفعات برخورد: تعداد دفعات برخورد قیمت با یک خط مستقیما تعیین کننده اعتبار یک خط روند است. به این ترتیب که هر چه تعداد برخوردهای قیمت با خط روند بیشتر باشد به اعتبار خط روند افزوده می شود.

نکته: هرگاه یک خط روند به طور کامل شکسته شود تغییر نقش می دهد. یعنی مفهوم حمایت و مقاومت در قیمت سهام اگر یک خط روند صعودی که در حکم یک حمایت است شکسته شود، از آن پس دیگر به عنوان یک خط حمایتی مطرح نیست و تبدیل به یک خط مقاومت می شود و بالعکس یک خط مقاومت با شکسته شدن به طور کامل تبدیل به یک خط حمایتی می شود.